‘ln bist moat net in bern wurde’
Tzummarumer dierenarts Hans Hettinga stopt er na 38 jaar mee.
Liever een keizersnede bij een koe of een operatie bij een hond dan de kengetallen van een boerenbedrijf analyseren of erger nog, boekhouden op de computer.
Na 38 jaar stopt dierenarts Hans Hettinga ermee.
De sportieve Tzummarumer is het liefst bezig als ‘brandblusser’ en ‘in bist moat in bist bliuwe,.
TZUMMARUM - Maar liefst 38 jaar werkte Hans Hettinga (65) als dierenarts in een grote regio rondom Franeker.
In die periode leerde hij sommige klanten als baby kennen.
,,Ik kom op bedriuwen węr't ik no mei de tredde generaasje te meitsjen ha..."
Hans Hettinga had ook wel boer willen worden.
Hij groeide op als boerenzoon in Burgwerd en later Bolsward.
Van de driejongens in het gezin was hij de jongste en voor hem was er geen 'pleats'.
Na drie jaar hbs stapte hij over naar de Hogere Landbouw School omdat hij zo naar de Faculteit Diergeneeskunde in Utrecht kon.
,,Ik moast mar leare en dęr ha'k net in moment spyt fan hân.”
Pas afgestudeerd kwam hij in 1973 als assistent in dienst in de praktijk van Jan Santema in Tzummarum.
Een jaar later was hij mede eigenaar.
Na 1980, toen Santema stopte, had hij samen met echtgenote Colette praktijk aan huis tot 2001.
Druk bestaan
Het was een gejaagd leven.
Boeren belden voor vrijwel elke kwaal bij een dier.
Melkziekte, problemen bij de nageboorte of-juist in deze periode - moeilijkheden bij het lammeren:
,,Hettinga moat mar efkes komme".
Als Hans Hettinga visites reed, moest echtgenote Colette de telefoon aannemen en bij noodgevallen
zien haar man te bereiken .
Communicatiemiddelen waren dan ook erg belangrijk.
,,We zijn begonnen met een semafoon ter grootte van een accubak”, weet Colette Hettinga nog.
,,Later hadden we twee enorme antennes op het dak zodat we de telefoon door konden schakelen naar de auto.
De zender had een bereik van 10 km en ging tot de stoplichten bij Dronrijp”.
Door samen te werken met collega’s kon het gezin zo nu en dan vrij nemen, maar als Hettinga dienst had , moest de telefoon altijd bemand blijven.
,,Ik ha faak op it fuotbalfjild stien dat de semafoon gie.
Dan yn de bestjoerskeamer nei hűs belje: ‘Wat is der?”,
”
Soms kon het voetbalshirt weer uit.
Uiteraard heeft Hettinga nu een mobieltje maar voor melkziekte bij een koe wordt hij niet meer gebeld.
,, Boeren dogge sokke dingen no sels: it is sneller en goedkeaper.
Se skeakelje ús no faker yn foar oerlis om sykten foar te wezen.
“Preventief”.
De samenwerking met collega’s werd nog intensiever toen hij in1997 medeoprichter was van de Dierenartsenpraktijk Noordwest Friesland.
In 2001 werd een nieuwe praktijk gebouwd aan het Want in Franeker.
Geen spreekuur meer aan huis zodat het gezin rustig kon eten omdat er zich geen rij klanten voor het raam vormde, minder nachtdiensten en eenvoudiger overleg bij een moeilijke patiënt.
Samenwerken in een praktijk betekent ook dat degene die graag boekhoudt, daar alle kans toe krijgt.
Dat geldt niet voor Hettinga.
Hij is het liefst in het veld, met dieren bezig.
,,Moarns besprekke we wat der is, ferdiele it wurk en gean dan it fjild yn.
Middeis doch ik faak it sprekoere foar de lytse bisten.
In prachtige ôfwikseling."
Een ontwikkeling waar hij moeite mee heeft is het ‘ferpopkjen’ van dieren.
Honden met jasjes, paarden die hartje zomer met twee dekken op in de wei staan, dat ziet hij liever niet.
Een dier is een dier en dat moet zo blijven, het moet geen kind worden.
Dat betekent echter niet dat hij geen begrip zou hebben voor de tranen bij een eigenaar van wie hij de hond laat inslapen.
,Jawis. As jo in bist safolle jier hân hawwe, dan betsjut dat in soad foar jo.
We dogge soks mei safolle mooglik respekt, mar as it better is foar it hűntsje dan moatte jo al trochpakke.”
Hij prijst zich dan ook gelukkig dat het ruimen van gezonde dieren hem bespaard is gebleven.
,,Se hienen my ek net safier krigen, der leau ik neat fan.
Sűne bisten ôfspuitsje , dyt net ente wurde meie omdat oars de export it belije moat.
Om ekonomyske redenen. Nee”.
Er breekt nu een rustiger tijd aan.
Vervelen zal hij zich niet.
Zingen, voetbal, tennis.
Als hij het al niet actief doet, dan is hij nog zeker betrokken bij de verenigingen.
Na 24 voorzitter van VV Tzummarum en 20 jaar van de tennisvereniging kan dat ook niet anders.
Maar geen bestuursfunctie meer, ‘mar wol putsjes fansels’.
En dan zijn er nog de reisjes naar de kinderen in Zuid-Afrika of Japan.
Afscheid
Klanten die afscheid willen nemen van Hans Hettinga kunnen zaterdag 2 april tussen half twee en vier uur éfkes fűstkje’ met hun dierenarts in de praktijk aan Het Want in Franeker.
Uit Franeker Courant 23-03-2011.