Foto: Achter: v.l.n.r: Ids ldzenga, Tjepke de Vries (Tzummarum), Boukje Boonstra, Sippe van der Zee.
Voor: Jikke Pols, Reiny Postma, Klaas Pols, Tjitty Braaksma, Orsy Wierenga en Tjepke de Vries.

Tebek yn 'e tiid deel 46. januari 2007

Achterom vervolg.
Voordat we naar het volgende pand gaan nog even een paar aanvullingen van de familie. Tjallingii.
De tekst onder de foto was correct, maar bij de volgorde op leeftijd in het stukje moet Hennie na Tjalling genoemd worden.
Nadat Frans Tjallingii het boerenwerk vaarwel had gezegd, sutelde hij nog wel met bakkerswaren voor bakker Frans Kloosterman die aan het Tsjerkepaed 4 woonde.
Ook hielp hij zoon Tjalling wel met het rondbrengen van boodschappen.
Hij overleed in 1962.
Zijn tweede vrouw Dina Bonnema die een halfzuster was van Durk Nieuwhof en vrouw van der Meer-Nieuwhof, kwam in 1969 op een tragische manier om het leven bij een auto-ongeluk, waarbij ook de man en een zoon van Saakje Tjallingii het leven lieten.
Piet en Siemy Scheffer vertelden me, dat op het perceel, dat nu de Coop van Ferdinand Wielenga is, nog een woning was.
Hier woonden toen “Jeltsje van Doede" met haar 2 dochters Boukje en Janny.
Later woonde deze familie van der Zee-Dijkstra vlak bij de oude bewaarschool tegenover Joris en Tet Frietema.
Achter Nije Buorren 9, waar Gooitsen en Liep Scheffer jarenlang gewoond hebben, was nog een woning.
Het adres hiervan was Achterom 7.
Voor de oorlog woonde hier de familie Piet Bierema-Vellinga (de ouders van Anne-Afke).
Later woonden die aan de Alde Buorren en ook nog in het stationskoffiehuis aan de Kade.
In de laatste oorlogsjaren vestigden zich op Achterom 7, Ritske Stellingwerf en zijn vrouw Ada.
Koos (Sijbesma) de kapper was hier als vrijgezel in de kost.
Hij knipte daar ook.
Hij moest zelf onderduiken, maar kwam ook aan huis om onderduikers te knippen waarvan het wenselijk was, dat ze het erf niet verlieten.
Na de oorlog knipte Koos in de keet van de arbeidersbond die in de Boerefinne stond en waar de dammers elkaar vanwege de rook bijna niet zagen zitten.
Ritske en Ada kregen 3 meisjes: Tine, Renske en Liepy.
Ritske werkte bij boer Jan Landstra ( nu Homeye).
In 1951 kreeg hij op jonge leeftijd een hartaanval en overleed.
Ada bleef achter met 3 jonge kinderen.
Ze bouwde een klantenkring op en bezorgde daar boodschappen die ze betrok bij haar aangetrouwde neef Tjalling Tjallingii die met zijn winkel naast haar woonde.
Zo zag je haar geregeld door het dorp fietsen met een Blue Banddoosje onder de snelbinders.
Ada overleed in 1993.
Het huis was ondertussen met Nije Buorren 9 samengevoegd en verkocht aan Zijlstra uit de "'Westerein" (Zwaagwesteinde).
Nu bewoont Henk Broekhuizen het pand.
Hij heeft een garage aan het Achterom.
Voordat dit garage was, u raadt het al, was dit een dubbele woning: Achterom 3 en 5.
We beginnen bij nr. 5: de bleekjes van nr. 5 en 7 grensden dus aan elkaar.
Ook kon je zo bij elkaar op de tafel kijken, terwijl de húskes op reuk- en gehoorafstand stonden.
Een makkie voor Jabik Broersma en Michiel Terpstra, de "Tûntsjelegers".
Omstreeks 1940 werd de oostelijke woning nr. 5 bewoond door de fam. Anske en Tjitske Idzenga met hun vrijgezelle zoon Douwe. Douwe was landarbeider, zijn rug was vergroeid.
Hij was een broer van Wipkje (de vrouw van Johannes Miedema).
Ze kwamen uit een schipperslaag.
Als ik me niet vergis was hij een neef van “lytse” Douwe de Boer.
Later bewoonden Jan en Gep Klaver dit pand.
Volgens mijn "bron" was Jan een zoon van Ale en Wiep van de Torenstraat.
Jan en Gep hadden een zoon en een dochter.
Begin jaren '50 was dit pand echt niet meer voor bewoning geschikt.
Het kwam dus leeg te staan.
Het zal omstreeks 1954 zijn geweest, toen er in de Bjirmen een groep jongeren was, die een accordeon had en dus graag les wilden hebben.
Dat kon in Harlingen bij een muziekleraar Wim Kroon.
Omdat er wel een stuk of 10 leerlingen waren, was het dus logischer dat Wim Kroon naar de Bjirmen kwam om les te geven.
De onbewoonbaar verklaarde woning Achterom 5 werd het leslokaal.
Een plaatje hardboard hier, een behangetje daar, wat platen aan de muur en klaar was kees.
Wat zwarte brânje in de kachel en een slot op de deur en de lessen konden een aanvang nemen.
Van Orsie Rinsma-Wierenga en Boukje Mollema-Boonstra kreeg ik informatie en foto's.
De leerlingen waren : o.a. uit Tzummarum: Tjepke de Vries van loonbedrijf Willem en Sijke de Vries (later loonbedrijf Jac. Poortstra).
Uit Oosterbierum:
Sippe van der Zee, Klaas Pols en lds Idzenga.
Uit Sexbierum:
Tjepke de Vries van Fokke en Anne van de Slachte, Orsie Wierenga, Jikke Pols, Reiny Postma en Boukje Boonstra.
Van Pietersbierum:
Tjittie Braaksma.
Door de leerlingen is in de oude bewaarschool op een zaterdagavond wel eens een uitvoering gegeven.
Later werden ze in verschillende samenstelling wel op bruiloften en partijen gevraagd.
Soms aangevuld door o.a. Jouke Goudberg: mondharmonica en Trijntje Douma: gitaar.
Harm Zaagsma