---

Foto 1: Rechts woning Achterom 3 en timmerman Jan Groothof ± 1950.

Foto 2: Klaas Kikstra 64 jaar oud met pakesizzer Jaap Feenstra 1964.
Foto 3:
Greate en lytse Klaas bij de hikke.

Tebek yn ‘e tiid deel 48 augustus 2007

Sipke Weima onze oud-dorpsgenoot, nu wonend in Hallum, reageerde nog op het artikel over de torenklok (deel 47).
In de dertiger jaren woonde Sipke aan de Rottefâlle (Tsjerke Buorren nr. 4).
Zijn heit was daar fietsmaker.
Daarvoor was heit Eise ook kastelein en aardappelhandelaar geweest in café de Harmonie aan de Kade.
Sipke vertelde, dat toen hij een keer naar school ging aan de Nijedijk (Adelenstrjitte), timmerknecht Jan Heinsz. Pols een zware juffer of paal over het vierkant van de toren schoof.
Aan het uiteinde was een katrol bevestigd, waaraan vervolgens de donkergekleurde houten luidas van de klok aan de zuidkant van de toren naar beneden werd gelaten.
Uit dit voorval blijkt dus, dat deze toen ook al gerepareerd is.
Over het vorderen van de klok in 1943 kon Sipke niets vertellen, omdat hij toen ondergedoken was.
Het lijkt me goed om nu eerst het Achterom eens verder te beschrijven.
We hebben Achterom 5 gehad.
Hier had Wim Kroon met zijn accordeonclub een onderkomen.
Woonruimte nr. 3 had de ramen aan het Achterom en de toegangsdeur in de steeg.
In de meidagen van 1940, met de inval van de Duitsers zochten Durk en Rika Kloosterman hier hun toevlucht, want hun woning aan de Zeedijk ten noord-oosten van de Frousleane werd door een groep Duitsers, die een mitrailleurstelling op de zeedijk bemande gevorderd.
Het ging om één van de woningen, waar o.a. de familie Jan Wietsma, Joh. Brandsma, Teake Stellingwerf, de Duimstra's, O. v.d. Bosch en anderen gewoond hebben.
Later woonde de fam. Kloosterman nog in de zuidelijkste diaconiewoning aan de Rottefâlle, naast de werkplaats van schoenhandel de Vries.
In woning nr.3 aan het Achterom woonden ook nog: Sybren of Lieuwe Miedema (Sybren-Lieuwes met de baard).
Omstreeks 1965 toen hij "van Drees" kreeg, stopte hij met zijn bedrijf.
De eigenaar van het hok, de erven van Durk en Reinschje Hibma-van Dieken, verkochten het pand aan de naastligger: timmerbedrijf Fa.P.J.W. Zaagsma & Zoon.
Zuidelijk van "Kikstra syn hok" was een houten hok gebouwd van 6 x 10 m.
Bijzonder was, dat de hoogte wel 9 m bedroeg.
Er zat een heel zwaar bintwerk in.
De dakbedekking was lyktek met dakpannen.
De beneden verdieping was voorzien van veestalling inclusief een bollestâl.
Daarboven een enorme hooi en strozolder.
Tevens was er een regenwaterbak en een "saad" voorzien van een houten pomp.
Klaas Durksz de Boer had het in de twintiger jaren laten bouwen voor Fl.1535,-.
Klaas Durksz woonde "op Brussel" het voormalige armenhuis aan de Kade en was de omke van o.a. Teun, Durk en Klaas van Dijk (van Semelsbuurt)
De ouderen kennen Klaas Durks nog het beste, zittend in blauwe kiel op zijn boerenwagen met hoge houten hekken, getrokken door een springerig rood Arabischachtig paardje.
Onder de pet een ietwat rood opgezet gezicht.
Het zal begin jaren '50 zijn geweest, dat Piet Bierema het hok van Klaas de Boer overnam.
Deze veehandelaar stalde er behalve zijn koeien ook een bolle.
Voor de "springerij" was binnen geen ruimte genoeg.
Dat gebeurde dus midden op het Achterom.
Zo kwam Age Koudenburg van Pietersbierum er eens tussen half 12 en 12 uur met een jong koebeest, dat voor de eerste keer onder de bolle moest.
Voor de huiswaarts kerende Gereformeerde schooljeugd van de Kade en het Frjentsjerterein was dit een uitgelezen “ kennis der natuur“ les, want hun route liep altijd over het Achterom en het oude Vliet.
Haye Bierema, toen zo’n 16 jaar, maakte er dan ook een compleet circus van. Toen de Bierema’s midden jaren '50 naar Terschelling verhuisden, namen hun kinderen, Anne en Afke de Jong-Bierema het hok over.
Daarna vestigde Job Faber zich er met zijn handel in lompen en metalen.
Op de gekste tijden werden er toen door onze dorpsgenoten wasmachines, koelkasten en kachels gedumpt.
Toen halverwege de jaren tachtig Job ook "van Drees" kreeg, stopte hij met de handel.
Ondergetekende kocht het door weer en wind geteisterde bouwval.
Hetzelfde jaar nog ging het gevaarte tijdens een flinke storm "tusken skoft" door de knieën, en belande half op het Achterom.
Het herbouwde hok werd minder hoog maar wel weer met isolerend lyktek.
Zoon Peter kreeg hier zijn paardenstal.
"Happy" een kruising van een Bovenlander x New Forest pony heeft hier zo'n 15 jaar, kijkend door de bovendeur, zijn onderkomen gehad.
Op dit moment doet het pand dienst als autobox.
Harm Zaagsma.