Foto 1:
Oude Hottingastate Pietersbierum 1722.
Foto 2:
Nieuwe Hottingastate op dezelfde plek Pietersbierum 1743.
Foto 3:
Pietersbierum naar een tekening van P.I.Portier uit 1747.
Links van de toren: Hottinga-State.
FOTO 4:
Folle Lok mei it finen fan de namme en Folle lok en Seine yn it Nije Jier dat foar ús leit.
Tebek yn é tiid deel 52 november 2008
Voor wie het nog niet weet: De bijnaam van de Pietersbierummers is ,,Eksters".
Net zoals een eksternest was dit dorp in de oudheid over de weg maar van één kant te benaderen.
En dat was vanaf de Hoarnestreek over de Jei-Ikker.
Maar dat isolement zijn ze al heel lang kwijt, omdat er twee bruggen werden geslagen, één over de Roptavaart richting Harlingen en één over de
Pietersbierummervaart richting Sexbierum.
Voor 1967 toen de rondweg er nog niet was, reed alle vracht- en personenvervoer vanaf Minnertsga en Het Bildt door dit terpdorp.
Met de onoverzichtelijke bocht boven op de terp was dit een levensgevaarlijke toestand.
Met de slechte bereikbaarheid voor 1900 viel het overigens best wel mee, want bijna alle vervoer van materialen en producten ging over water.
Er was een los- en laadplaats ten westen van de brug nabij nu Walburgasrtjitte no. 1 Pietersbierum.
Vlakbij Leane no. 1 waren ook aanlegplaatsen. Denk maar aan de naam Skippersdykje.
Ook de nodige opvaarten bij de boerderijen zorgden voor ontsluiting.
De Pietersbierummer ,,Eksters" hadden vroeger een levendig dorp, compleet met kerk en school.
Een dominee, dokter en schoolmeester woonden in het dorp.
Baronnen en edellieden woonden in de oudheid zelfs in hun midden.
Omstreeks 1940 bestond de middenstand nog uit: één timmerman, twee schilders, één smid (met benzinepomp), één bakker, één groenteboer, één
melkboer, één taxibedrijf/ fietsmaker/ caféhouder, één kruidenierswinkel, plus nog enige sutelders, kooplieden en een loonbedrijf.
Wat viel er dan door deze ,,Eksters" te tsjetterjen?
Ik denk dat het omstreeks 1904 al begonnen is toen de dokterswoning ,,Walburgastate" in Pietersbierum het gemeentehuis van de gemeente
Barradeel werd.
Een prachtige locatie voor ontvangsten en trouwpartijen.
Maar om de één of andere reden moest dit gebouw in het hoofddorp Sexbierum staan.
Dus werd er een hap uit het eksternest genomen en door het buurdorp opgeslokt.
De grens werd officieel verlegd en Klaar was Kees.
Vervolgens verdween in de loop der jaren de middenstand, net als in zoveel andere dorpen.
Ook de ontkerkelijking vond hier plaats.
De Nederlandse Hervormde gemeente fuseerde met die van Sexbierum, waardoor het kerkgebouw voor de Dienst des Heeren overbodig werd.
De kerk en toren werden verkocht aan een kunstschilder met het verkoopbeding dat er op het prachtig gelegen kerkhof, door de kerkvoogden
geen nieuwe graven meer uitgegeven mogen worden.
Dit is heel in het kort de toestand van het dorp begin november 2008.
Maar dan komen ús ,,Eksters" in het geweer.
Het gewip met de staarten en het tsjetterjen is niet van de lucht, als ze erachter komen dat hun luidklok uit de sierlijke toren zal worden
gehaald.
Ze hebben hem zelf in 1949 aan de kerk geschonken, omdat de Duitse bezetter van de oorspronkelijke zo nodig wapentuig moest maken.
En wie waren de ,,lief-hebbers"?
De Franeker ,,Klokkendieven" die zelf de klok zo hoog in het vaandel hebben staan.
Toen ik dit hoorde, dacht ik meteen aan koning David die door de profeet Nathan op zijn plaats werd gezet.(2 Samuel 12).
Onder leiding van een paar ,,Opper-Eksters" kwam er actie: gesprekken, handtekeningen, telefoontjes, vergaderingen, G.P.T.V., krantenkoppen en
Fryske journaalbeelden waren het gevolg.
Met als eindresultaat, dat we op 15 november 2008 in de kranten konden lezen dat er een stichting wordt opgericht waarin de toren met de klok
wordt ondergebracht.
Er wordt gedacht dat over twee jaar de klok in een gerestaureerde klokkenstoel weer zal slaan en luiden.
HULDE aan ALLEN, die hieraan hebben meegewerkt om dit tot stand te brengen.
De vraag kwam in mij op: zou dit stichtingsbestuur ook wat kunnen betekenen voor diegenen die ,,iets" met Pietersbierum hebben en daar graag
begraven willen worden?
Of in een urnengraf bijgezet willen worden?
Als op dit kerkhof enige malen per jaar een begrafenis plaatsvindt is het onderhoud ook in de toekomst gewaarborgd.
En wat de dorpsgrens betreft: Bij een volgende herindeling of het "ferFrysken" van de plaatsnamen, zou het dorp van de Heilige Petrus,
zijn oude grens terug moeten hebben (tenminste wat de Walburgastrjitte betreft.)
Vriendelijk groetend
Harm Zaagsma.
Tebek yn é tiid no 52a december 2008
Wa betinkt de nije namme foar 6 Bierrum ?
In juni 2008 werd in dorpskrant “Silhouet” al geschreven over andere namen voor de dorpen en de stad in de gemeente Franekeradeel.
Waar kiest de gemeenteraad voor? Weer tweetalig of alleen in het Frysk?
De raad is er nog niet uit.
Mijn mening is dat dorpsbelang via "us doarp", met een goed doordachte naam bij de gemeenteraad moet komen.
Het moet niet zo zijn dat ons weer wat overkomt: Een naam die we niet willen.
gewijd.)
Want in het jaar 800 verbrandden de Noormannen het dorp Sixtibeeren reeds.(op enkele huizen na).
Op een terp boven water stonden dus de St. Pieter met de huizen: (Pietersbierum) en de St. Sixtus met de huizen: (Sixtusbierum),
al vlak bij elkaar.
Via het Engelse Six werd het later Sex en in het Frysk Seis(bierrum.)
Sex, Zes en Seis slaan historisch gezien dus helemaal nergens op.
Als je Johannes heet, kun je Johan, Hans of Joop genoemd worden, maar Johannes is je naam.
Bij de vertaling van een historisch geschrift vertaalt men niet vertaling op vertaling, maar begint men telkens weer bij de bron.
We hebben nu de kans om ús doarp de naam te geven die het toekomt.
Mijn keus is Sixtusbierrum.
Zo kunnen we samen met onze buurdorpen nog steeds de Bjirmen genoemd worden.
Geen enkele buitenlander die met deze naam moeite heeft.
En wat Sex Bier en Rum betreft: Als je iemand je plaatsnaam noemt en er wordt een grapje over gemaakt, dan is dat leuk.
Maar als dat de volgende dag en de dag erna nog eens herhaald wordt, dan heb je het wel gehad.
Zolang we de letter X in onze plaatsnaam houden, valt hij direct op.
Als er besloten zou worden dat er maar één naam op het bord komt, dan voor mij liever niet Seisbierrum.
Dit zal door de "Hollanders" gelezen en uitgesproken worden als Zeisbierum.
Harm Zaagsma