Foto:
De kinderen van Frans Tjallingii en Hinke Tjallingii-Stellingwerf. V.l.n.r:
Jasper Tjallingii (Zeist), Saakje Alkema-Tjallingii (Hengelo), Hennie Winsemius
Tjallingii(overleden), Johanna Wiersma-Tjallingii (Minnertsga),
RitskeTjallingi(overleden),Tine de Haan- Tjallingii (Schraard), Tjalling Tjallingii(overleden).
Tebek yn’e tiid no 45 december 2006
De familie Bijlsma-Stoer had dus een gardeniersbedrijf aan het Achterom in de voormalige kerk van de Afgescheidenen.
Deze kerk was omstreeks 1878 te klein geworden.
Aan het Achterom 2 werd toen een nieuwe kerk gebouwd.
(Nu in gebruik bij meubelzaak S van der Wal).
Zo kon je in de schuur van de Bijlsma's, aan de getoogde ramen en het witte schilderwerk nog altijd goed zien dat de vorige gebruiker geen agrarische
onderneming had.
De vele kleine gardeniers in ons dorp begonnen in de jaren '50 en'60 steeds meer samen te werken, want alles was veel te kleinschalig.
Door elkaar te helpen met het binnen halen van de oogst, kon de beëindiging van het bedrijf nog enkele jaren uitgesteld worden.
Als in de herfst de stekbieten of het spinaziezaad op ruiters op het land stond, was dat een mooi gezicht.
Maar was de ideale oogsttijd daar, dan moest de combine van het dorsbedrijf op het toneel verschijnen.
Op het Achterom, vlak bij onze werkplaats, werden soms hele debatten gehouden over het wel of niet bestellen van de loonwerker.
Klaart het vandaag op of wordt het een 'reinder'? Ymke Bijlsma en Frits Douma begonnen vaak het overleg.
Klaas Norder van de Kninefokkerij en Thomas(Trientsje) Houtsma hadden ook hun mening.
Ook Jabik Bierema en Sijbren Nieuwenhuis verschenen wel op het toneel.
De vrijgezel Sijbren hoorde je vaak al van ver aankomen, want hij schraapte zijn keel nogal eens.
Daar had hij zijn bijnaam (raggel) ook aan te danken.
Het op één na laatste hok van het Achterom aan de westkant was van hem.
Het brandde met twee andere hokken op een oudejaarsnacht in de jaren zeventig tot de grond toe af.
Het betonnen hok dat er nu staat, is eigendom van familie Hein (spar) Postma.
Met de gezondheid van Ymke Bijlsma ging het niet goed.
Het werk viel hem zwaar.
Ook een tractor bracht geen noemenswaardige verbetering.
In 1967 overleed hij.
Anna Bijlsma-Stoer bleef met zeven kinderen achter.
Firma Zaagsma heeft toen de boerenschuur een tijdlang gehuurd voor houtopslag.
Het zal begin jaren tachtig geweest zijn toen Tjallingii de woning van familie Bijlsma, Nije Buorren 5, kocht en bij de winkel voegde.
In 1990 werd de boerenschuur afgebroken.
Een nieuw magazijn voor de supermarkt werd op dezelfde plek gebouwd.
In de kerkenraadsverslagen van de Gereformeerde Kerk staat dat in 1878 het oude pastoriepand aan de Nije Buurt de kerkzaal en het oude bijbehorende huisje
werden verkocht voor Fl. 4236,-- totaal.
Hier zal het huis van Frans Tjallingii en zijn vrouw Hinke Stellingwerf ook bij inbegrepen zijn geweest.
Ze kregen samen 7 kinderen: Tjalling, Ritske, Johanna, Saakje, Hennie, Tine en Jasper.
De oudste kinderen gingen nog naar de oude gereformeerde school, nu Terppaed 1-3-5.
In het speelkwartier draafden ze dan vlug even naar de achterkant van hun huis, bij Bijlsma zijn hiem.
Op het muurtje, in een aardappelschilbakje had hun mem daar een lekker stukje sûkerkoeke klaar liggen.
Saakje vertelde dit aan schoonzuster Detsie Tjallingii-Wielenga, die mij de informatie en een foto stuurde.
Frans Tjallingii was boerenarbeider bij Rients Bruinsma in het bosk.
Toen in de oorlog de hele verzetsgroep daar opgerold werd en de Bruinsma's ergens ondergedoken waren, bewoonden heit en mem Tjallingii met de jongste zoon
Jasper enige tijd de boskpleats.
Achter hun huis tegen Bijlsma zijn schuur was een houten bergruimte gebouwd.
In één van de laatste oorlogsjaren was men daar in de "beantsjetiid" aan het wecken.
Op de een of andere manier raakte de boel in de fik.
Rond middernacht hadden we daar tussen de Nije Buorren en het Achterom een vonkenregen van jewelste.
Als zesjarige jongen kan ik me dat nog goed herinneren.
In 1946 kwam Hinke Tjallingii-Stellingwerf te overlijden.
Jasper, de jongste zoon, zal toen een jaar of 17 zijn geweest.
Zoon Tjalling had toen aan de Nije Buorren al een winkelruimte ingericht, waar ook zijn zusters Saakje en Tine actief bezig waren.
In 1948 hertrouwde Frans Tjallingii met Dina Bonnema.
Zij was de weduwe van Hendrik Klaver (een broer van Ale-Wiep van de Torenstraat).
Ze had 3 dochters: Alie, Anna en Sita.
Volgens mij kwamen 2 van de 3 dochters hier ook wonen.
Dit is in grote lijnen de geschiedenis van de achterkant van het supermarktpand.
We hopen de volgende keer door te gaan met de achterkant van Nije Buorren 9.
Harm Zaagsma