---

Bij foto Noorderhoeve Hornestreek.

Uit het boekje “De Koningen” geschreven door Waling Koning 1999.

Mijn overgrootvader Willem Koning de grootvader van mijnvader, werd altijd “Bes” genoemd.
Bes werd op 14 sept.1842 in St.Jacobiparochie geboren als Willem Arjen Wassenaar en pas op 5 juli 1849-terecht als Willem Koning bij de burgerlijke stand van de gemeente Het Bildt aangegeven.
Zijn vrouw was Liesbeth Walings Wassenaar.
Bes moet volgens de verhalen een bijzonder man geweest zijn.
Op de foto’s heeft hij een grote baard en kijkt nogal streng.
Hij was boer en liet in Tzummarum in de jaren 1864-1865 de Noorderhoeve bouwen voor een bedrag van f.11.596,75.
Van die bouw heb ik de gedetailleerde begroting terug gevonden die aannemer S.Reitsma en Zonen uit Minnertsga maakte.
Bes was ondermeer commissaris bij de verzekeringsmaatschappij Achlum van 1875 tot 1915 en bestuurslid van de Vrijmetselaarsloge in Harlingen.
Hij interessse zich voor het kweken van nieuwe landbouwgewassen.
Zo had hij in Tzummarum.in 1895 samen met mijn grootvader een aardappelkweekveld opgericht voor de Friese Mij.van Landbouw.
De bedoeling was het kweken van nieuwe landbouwrassen.
Dit werd later voortgezet samen met de bovenmeester van Suameer.
De bovenmeester noemde de nieuwe rassen naar zijn leerlingen en plaatste potten met nieuwe aardappelsoorten in de vensterbanken van de school.
Een van de nieuwe rassen werd genoemd naar een meisje uit de klas dat Bintje heette, die eten we nu nog , de aardappel wel te verstaan.
Mijn overgrootvader was klein van stuk 1.54 m en werd dan ook in verband met zijn lengte afgekeurd voor de militairedienst. (zijn zoon was 1.65 m, zijn kleinzoon, mijn vader 1.78 m., ik ben 1.83 m en mijn oudste zoon is 1.90 m.
Enkele jaren geleden stond er nog een verhaal van hem in de Leeuwarder Courant, een verhaal dat mijn grootvader mij ook vaak verteld had: Hij ging met zijn vrouw en de buren naar een voorstelling van het circus Barnum and Bailey in Harlingen.
Per ongeluk liet hij zijn portefeulle bij de kassa liggen. Tijdens de voorstelling kwam er een Duitse clown in de piste die zwaaide met een portefeulle en uitriep “Wo ist der König von Tsjoemaroem”.
Zijn vrouw Liesbeth Wassenaar, kreeg het als eerste door dat hij dat wel eens kon zijn en zei hem dat hij naar voren moest gaan.
De clown nam hem onder de arm, draaide hem alle kanten uit en gooide hem door de lucht en zette hem met portefeulle, weer in de zaal terug.
Hij bleef daarna altijd “DER KÖNIG VON TSJOEMAROEM”

Mijn overgrootvader was een bekend persoon in zijn regio.
Hij was actief op vele gebieden.
Hij was in 1879 een der oprichters van de Vereniging voor Volksvermaken.
Bij het 100 jarig bestaan in 1979 werd dit nog eens uit de doeken gedaan.
Hij schonk samen met zijn zoon een zilveren bal als wisselprijs voor de regionale kaatswedstrijden.
Hij was medeoprichter van de Rederijker-kamer “Onno Zwier van Haren”.
Hij was voorzitter van de vereniging “Tot Nutvan het Algemeen.
Hij was in 1887 oprichter van de Boterfabriek.
Hij was ontvanger en later wethouder van de Gemeente.
Hij organiseerde in 1904 een landbouwtentoonstelling in Noord Friesland ter stimulering van de bedrijfstak.
Hij schreef regelmatig artikelen in de krant over het belang van infrastructuur, zoals een spoorlijn, voor de aan en afvoer van de land en tuinbouwproducten.
In 1900 stichtte hij de Tzummarummer Ooft en Groentetuin, die al na enkele jaren de grootste werkgever in de regio was.
Hij was 40 jaar lang commissaris van de Verzekeringsmaatschappij Achlum.
In 1912 ontving hij van de Friese Maatschappij van Landbouw de hoogste onderscheiding.
Hij was voor die tijd niet erg formeel, wellicht was hij daarom ook minder op bezoek bij de notaris dan zijn vader en moeder.
Maar in 1880 en vooral na het overlijden van zijn moeder, neemt dat bezoek snel toe.
Uit notariële aktes blijken o.a.de volgende activiteiten.
Hij koopt , verhuurt en verkoopt huizen en land.
Hij geeft een borgtocht bij zijn benoeming tot Gemeenteontvanger.
Hij treedt regelmatig op voor de Hervormde Gemeente, waarvan hij ouderling was.
Hij verkoopt in 1884 het huis waarin zijn moeder is overleden aan Ouwe Abelius Koning en hij maakt met zijn vrouw de testamenten op.

Van mijn overgrootmoeder Liesbeth Walings Wassenaar is mij niet zoveel bekend.
Ze was een zeer stijlvolle vrouw.
Perfect gekleed in Friese dracht.
De prachtige foto,s van haar , haar man en soms met mijn grootvader als klein jongetje, tonen een nogal streng kijkende vrouw, die duidelijk haar stempel op de familie drukte.
Uit overlevering, door mijn grootvader bleek dat toen mijn grootvader de boerderij overnam, Bes in het dorp ging wonen, in een groot en gezellig huis met uitzicht over de wijde Friese velden.
De kleinkinderen kwamer er graag.
Helaas is dat huis afgebroken, voor de bouw van het bejaardenhuis.
Later woonde hij in het mooie huis aan de Buorren 22 in het dorp.
In de gevel is een steen aangebracht A.D. 1876.
In het dorp is een straat naar hem genoemd: W.Koningstrjitte.
Bes ligt in St.Jacobiparochie begraven samen met zijn moeder en zijn vrouw.

Zie ook foto nummer 7 in Buorren.