---

Reportage over de Bethaniëleane en de Kammingadammen 9-9-1999

De ligging van de straten.
Misschien is het goed om eerst iets te vertellen over het gebied waarin deze twee straten gelegen zijn.
De Bethaniëleane en de Kammingadammen liggen in een uitgestrekt gebied aan de zuid-oostkant van Tzummarum, 2 km buiten het dorp.
Als je in het dorp naar de Bethaniëleane en de Kammingadarnmen vraagt dan zeggen deze straatnamen de meeste mensen niets, in de volksmond staan deze straten beter bekend als "De Mieden", een verzamelnaam voor weilanden en bouwlanden begrensd door sloten, een synoniem voor rust en ruimte.
Eigenlijk is het een soort natuurgebied waar ook wild voorkomt zoals hazen, fazanten, patrijzen en eenden (waaroncler smienten, kuifeenden, bergeenden), maar vooral de laatste jaren worden hier steeds mee reeën en vossen gesignaleerd.
Bijzondere vogels zoals lepelaars komen hier af en toe voor maar ook aalscholvers en de blauwe reiger worden meer gezien dan voorheen.
Dan zijn er natuurlijk nog de roofvogels, zoals de buizerd, de kiekendief, de torenvalk, de sperwer en zelfs de kerkuil die hier hun jachtterrein hebben.

De huizen.
Je kunt in dit geval niet spreken van straten met rijtjeshuizen en 2 onder 1 kap woningen.
De huizen, boerderijen en voormalige arbeiderswoningen in dit uitgestrekte gebied liggen ver uit elkaar en de huisnummers in de straten sluiten niet altijd aan omdat er in voorgaande jaren nogal wat huizen zijn afgebroken, vooral de arbeiderswoningen.
Ook de oorspronkelijke bestemming van de woningen is veranderd, zo is er b.v. aan de Bethaniëleane een waterschapswoning waar een molen bij hoorde, deze werd in 1942 afgebroken en later vervangen door een gemaal dat in 1975 eveneens werd afgebroken.
Andere woningen zijn als recreatiewoning gebruikt maar worden nu permanent bewoond.
Door de verspreide ligging zijn er per straat weinig bewoners en kun je niet spreken van buren die direct naast je wonen.

Het wonen in dit gebied.
Het wonen in dit gebied heeft vele voordelen.
Je hebt veel vrijheid en ruimte en een geweldig uitzicht.
Ook het geven van een feest waarbij het aantal decibellen de geluidsnorm wel eens overschrijdt gaat hier gemakkelijker dan in het dorp waar je veel meer rekening moet houden met je buren.
De jeugd die hier woont maakt daar af en toe dankbaar gebruik van.
Bij een boerderij aan de Kammingadammen oefent zelfs geregeld een punkband op vrijdagavond of zaterdagmiddag, dan wordt het vanzelfsprekend met de rust wel een stuk minder, maar het geeft een aardig beeld van de vele recreatieve mogelijkheden.
Het zijn niet alleen de wandelaars en fietsers die hier hun ontspanning zoeken.

Aan alles zit een keerzijde en er zijn ook wel enkele nadelen op te noemen aan het wonen in een wat afgelegen gebied.
Tot voor kort moest men de krant uit het dorp ophalen, deze werd hier niet aan huis bezorgd.
Pas omstreeks juli 1999 is hierin verandering gekomen, de krant wordt nu keurig elke dag aan huis bezorgd.
Ook kunnen de bewoners hier geen gebruik maken van een kabelaansluiting: de kosten van het aanleggen zijn te hoog in dit voor de kabelexploitant onrendabele gebied.
Tot voor 15 jaar geleden waren de woningen niet aangesloten op gas.
Men maakte tot dan toe gebruik van elektriciteit of huisbrandolie voor het koken of voor de verwarming.
Ook zijn de bovengrondse elektriciteitsleidingen in ongeveer 1988 vervangen door ondergrondse leidingen.
In de winter kan dit gebied soms erg geïsoleerd raken door sneeuwval, sneeuwduinen, ijzel enz.
Er wordt hier op de binnenwegen niet gestrooid en geruimd door de gemeente.
Tijdens de strenge winter van 1979 moest er zelfs een bulldozer aan te pas komen om de toegangswegen van dit dagen lang geïsoleerde gebied te ontruimen.
Het gebruik maken van het openbaar vervoer ligt moeilijk.
Je moet eerst 2 km fietsen of je op een andere manier verplaatsen, voordat de eerste bushalte in zicht komt.
Hetzelfde is het geval met de borrelbus.
In de Mieden is geen enkele halte te bekennen.
Op de heenweg is het fietsen naar het dorp door de uitgaande jeugd nog niet zo'n probleem, maar op de terugweg des te meer.
De desbetreffende vaders en moeders worden dan ook geregeld ingeschakeld bij dit veel voorkomende vervoersprobleem in het weekend.
De mensen die hier wonen zijn beroepsmatig aan dit gebied verbonden, b.v. de boeren, of ze kiezen er bewust voor.
De boeren in de Mieden hebben allemaal een melkveehouderijbedrijf.
De boerderijen zijn ook aangepast aan de eisen des tijds.
Waren het vroeger ouderwetse stallen, nu zijn het voornamelijk bedrijven met ligboxstallen.
Voorheen hadden ongeveer 20 personen werk in dit gebied.
Door de mechanisatie is dit veranderd.
Bijna alle werkzaamheden worden nu door de boeren zelf gedaan.
De moderne tijd stelt ook andere normen aan de bedrijfsvoering, o.a. door de milieuwet en de mestregeling.
Grote machines en moderne apparatuur zijn in de plaats gekomen van het oude gereedschap en de werktuigen van vroeger.
De techniek rukt verder op binnen het bedrijf, het is inmiddels mogelijk koeien te melken met behulp van een melkrobot.
De weilanden zijn door de boeren zelf en vanwege de ruilverkaveling langzamerhand veranderd in grote aaneengesloten percelen grasland.
Tegenwoordig wordt er ook mais verbouwd, voorheen was dit niet gebruikelijk in deze streek.

Betrokkenheid bij het dorp.
Het dorp komt steeds dichterbij !
De betrokkenheid bij het dorp is zeker aanwezig, maar is toch anders dan wanneer je zelf in het dorp woont.
Het zicht op het dorp is ook behoorlijk veranderd.
Waar je eerst kon zien zover het oog reikte, staan nu nieuwbouwhuizen, een camping en werd een asielzoekerscentrum ingericht.
De verkeersdrukte is aanzienlijk toegenomen.
Veel mensen gebruiken de Sytzamaleane en de Bethaniëleane als sluiproute om zo de verkeersremmende maatregelen in het dorp te ontwijken.
Dit heeft tot gevolg dat je af en toe flink in de berm wordt gebruikt, dit geldt met name voor de (jeugdige) fietsers.

Om betrokken te blijven bij het reilen en zeilen in het dorp moeten de bewoners uit dit gebied wat meer moeite doen, de afstand is letterlijk en figuurlijk wat groter.
Dankzij de moderne communicatietechnieken en door het gebruik van auto's, brommers enz. zijn de mogelijkheden om contacten te onderhouden en betrokken te blijven veel groter dan vroeger.

De toekomst. De vraag over de toekomst van dit gebied en de mensen die er wonen is moeilijk te beantwoorden.
Het zal anders worden, maar hoe anders?
Misschien gaan de plannen die tijdens een verkiezingscampagne geopperd zijn wel door en wordt het hier een groot merengebied.
Eén ding is duidelijk, de mensen die hier wonen zijn zeer tevreden met de rust en de ruimte die dit gebied te bieden heeft.
Ze hopen dan ook nog lang te kunnen genieten van de prachtige luchten, geweldige wolkenformaties en de schitterende zonsop- en ondergangen die hier te bewonderen zijn.

G.Hoitinga, T.v.d.Schaar, C.v.d.Schaar.

Hallo, ik ben DaniëIle.
Ik ben 15 jaar en zit in de 4e klas MAVO.
Ik woon al mijn hele leven in "De Mieden" en dat bevalt me best.
Als je in de zomer je radio eens heel erg hard zet heb je niet gelijk de buren boos op de stoep en 's-winters kun je schaatsen en zo meer.
Het enige nadeel is dat we geen kabel hebben.
In 2000 denk ik dat er niet zoveel zal veranderen, maar later denk ik dat het hier wel vol gebouwd zal worden want ze beginnen als in het noorden van Tzummarum te bouwen en vlakbij Firdgum ook, dus waarom hier niet?
Je hoort ook wel verhalen dat de boerderijen en huizen later weg moeten en het hier een moeras wordt, maar dat zie ik nog niet gebeuren.
Zo denk ik een beetje hoe het zal veranderen.

Groetjes, Daniëlle
Hoi, ik ben Marinka.
We zijn nu 15 november 1999t ik ben nu 13 jaar.
Ik denk dat er in 2000 niet zoveel gaat veranderen, maar als we over zo'n 100 jaar praten denk ik dat er in "De Mieden" minstens twee fabrieken of een stel windmolens bijgekomen zijn.
Ik hoop dat ik over zo'n 10 jaar kapster ben, ergens in Franeker, Leeuwarden of misschien wel verder weg.
Ook denk ik dat onze camping failliet is en er meer huizen bij komen en ook denk ik dat er weer een slager zal komen en misschien nog een prul-winkeltje, Siersema maar dan 10x kleiner.
Ik denk dat er met "De Mieden" op zich niet zo super veel verandert, alleen dat het meer bewoond wordt.